Organik Atıktan Balık Yemine

Su ürünleri yetiştiriciliğindeki hızlı büyüme artan yem ihtiyacını da beraberinde getirmektedir. Geleneksel olarak balık yemlerinin ana hammaddesi olarak kullanılan balık ununun üretim miktarı, su ürünleri yetiştiriciliği sektörünün ihtiyacını karşılayamayacak seviyede kalmıştır. Mevcut projenin temel amacı; balık ununa alternatif olarak toprak solucanı (Eisenia fetida) unu üretmek/geliştirmektir.

Projenin Amacı

Mevcut projenin amacı; farklı organik atıklar üzerinde yetiştirilen toprak solucanı biyokütlesinden solucan unu üretmek/geliştirmek ve bu ürünü balık yemlerinde balık ununa alternatif olarak kullanmaktır.

Projenin Hedefleri

Farklı organik atıklar (biyogaz atığı ve zeytin kara suyu) kullanarak toprak solucanı üretmek
Farklı organik atıklar kullanılarak üretilen solucanın besin içeriğini belirlemek,
Üretilen solucan ununu gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) ve Avrupa deniz levreği (Dicentrarchus labrax) yemlerinde balık unu yerine kademeli olarak geçecek şekilde kullanmak,
Balıkların büyüme performansını belirlemek,
Balıkların antioksidan kapasitesini belirlemek,
Balıkların stres durumlarını belirlemek,
Balıkların proksimet kompozisyonunu belirlemek,
Balıkların yağ asidi ve amino asit profilini belirlemek,
Balıkların fileto kalitesini belirlemek,
Solucanların ürettiği vermikompostun içeriğini belirlemek,
Üretilen vermikompostun lahana bitkisinin (Brassicasica oleracea var. capitata subvar. alba) gelişim performansına ve içeriğine etkisini belirlemektir.

Yöntem ve Süreçler

Bitkisel ve hayvansal kökenli artık ve atıklardan vermikompost eldesinde sıklıkla kullanılan solucanlardan olan Eisenia fetida türü solucanlar denemede materyal olarak kullanılacak ve sertifikalı türler, Ahi Evran Üniversitesinden orijinal yataklıkları ile beraber temin edilecektir. Denemelerde kullanılacak olan organik materyaller, solucanların besin diyeti içerisinde yer alacaktır. Bu amaçla kimyasal içerikleri çok farklı 2 organik atık tercih edilmiştir. Çalışmada kullanılacak organik atıklar biyogaz tesisi atığı ve zeytin karasu atığıdır. Söz konusu organik materyaller içerisinde solucanların orijinal yataklıkları %25 oranında yer alacaktır. Biyogaz tesis atığı katı olduğundan doğrudan besin ortamı oluşturacaktır. Zeytin karasuyu ise solucanın doğal yataklığı olan ahır gübresi besin ortamının içinde sadece nemlendirme amacıyla kullanılacaktır. Solucan üretimi Ahi Evran Üniversitesinde gerçekleştirilecektir.

Protein kaynağı olarak balık unu ve 2 farklı organik atık üzerinde yetiştirilen toprak solucanı unu tabanlı olarak formüle edilecek izo-nitrojenik (~%45) ve izo-lipidik (~%20) deneysel yemlerde toprak solucanı unu (TSU) kademeli olarak tamamen balık ununun (BU) yerini alacaktır. 2×4 (2 farklı şekilde yetiştirilen toprak solucanı ve 4 farklı ikame oranı) faktöriyel düzen içerisinde 8 farklı yem formüle edilecektir. Kontrol yemi, protein kaynağı olarak sadece BU içerirken, her iki farklı şekilde yetiştirilen TSU’nun diyetsel testinde de ortak olarak kullanılacaktır. Diğer yemlerde, BU’nun yerini kademeli olarak (%25, %50 ve %100) 2 farklı beslenme ortamından gelen TSU alacaktır. Üretilen yemler gökkuşağı alabalığı (Atatürk Üniversitesinde) ve Avrupa deniz levreğinde (Çukurova Üniversitesinde) 3 tekerrürlü olarak test edilecektir. Farklı organik atıklar üzerinde yetiştirilen diyetsel toprak solucanının büyüme performansı ve balık refahı üzerine etkisinin yanı sıra, özellikle son ürün olarak elde edilecek, tüketici beslenmesi/sağlığı açısından çok önemli olan fileto kalitesi parametreleri tespit edilecektir. İki farklı organik atık üzerinde yapılan toprak solucanı kültürü sonucu elde edilen vermikompost ise lahana bitkisinde test edilerek bitki gelişimi ve besin madde içeriği belirlenecektir.

Önemli Özellikler

Projenin öne çıkan önemli özellikleri

Balık yemlerinin ana hammaddesi olan balık ununa alternatif bulunacaktır,
Toprak solucanı üretiminde kullanılacak organik atıklarda yapılacak değişiklikler sayesinde istenilen özellikte hammadde (solucan unu) üretilebilecektir,
Toprak solucanı kültüründe kullanılacak organik atıklardaki değişikliklerle istenilen özellikte vermikompost üretilebilecektir,
Proje sonucunda hem organik atıklar değerlendirilecek, hem de balık ve bitki besleme için hammadde geliştirilecektir,
Solucan unu ve vermikompost üretilirken aynı zamanda organik atıklar da giderilmiş/ değerlendirilmiş olacaktır.
Teknolojik yenilikler veya yaklaşımlar
Balık ve bitki beslemede hedef canlının besin madde ihtiyacına göre fonksiyonel hammadde/ürün geliştirilebilecektir.

Sonuçlar ve Başarılar (Bu bölüm daha sonra hazırlanacaktır.)
  • [Projenin elde ettiği sonuçlar ve başarılar]
  • [Etkileri veya sonuçlarının sektördeki potansiyel etkileri]
    • Proje Ekibi
    Unvanı, Adı, Soyadı Projedeki Görevi Çalışmakta Olduğu Kurum/Kuruluş
    1 Prof. Dr. Murat Arslan Yürütücü Atatürk Üniversitesi
    2 Prof. Dr. Kenan Engin Araştırmacı Mersin Üniversitesi
    3 Prof. Dr. Metin Turan Araştırmacı Yeditepe Üniversitesi
    4 Prof. Dr. Saltuk Buğrahan Ceyhun Araştırmacı Atatürk Üniversitesi
    5 Prof. Dr. Ertan Yıldırım Araştırmacı Atatürk Üniversitesi
    6 Prof. Dr. Orhan Tufan Eroldoğan Araştırmacı Çukurova Üniversitesi
    7 Prof. Dr. Melek Ekinci Araştırmacı Atatürk Üniversitesi
    8 Doç. Dr. Nejdet Gültepe Araştırmacı Atatürk Üniversitesi
    9 Doç. Dr. Ahmet Topal Araştırmacı Atatürk Üniversitesi
    10 Doç. Dr. Pınar Oğuzhan Yıldız Araştırmacı Atatürk Üniversitesi
    11 Doç. Dr. Hatice Asuman Yılmaz Araştırmacı Yalova Üniversitesi
    12 Dr. Öğr. Üyesi Fevziye Şüheda Hepşen Türkay Araştırmacı Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi 
    13 Dr. Öğr. Üyesi Ali Atasever Araştırmacı Atatürk Üniversitesi
    14 Sinem Gülen Araştırmacı Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü

    Proje irtibat kişileri:

  • Prof. Dr. Murat Arslan